Rusya, dünyadaki en büyük ve en güçlü ordulardan birine sahip, buna karşın Ukrayna’da bugüne kadar istediği ilerlemeyi sağlayamadı.
Savaşta neredeyse bir ay geride kalırken Rus ordusunun Ukrayna’nın başşehri Kiev’i düşürememesi bununun en büyük delili olarak gösteriliyor.
Gelen yeni uydu manzaraları Rusya’nın Kiev etrafındaki hazırlığını gün yüzüne çıkardı. Manzaralarda Rus birliklerin kentin etrafında siperler kazdığı görülüyor.
İngiliz Daily Mail gazetesinde yer alan habere nazaran, bu Rus ordusunun taktik değiştirerek savunma durumuna geçtiği manasına geliyor.
Bu adımın Rusya’nın ‘uzun bir savaş’ planına işaret ediyor olabilir. Uydu imajlarında Rus askerlerin bölgeye mayın döşediği de görülüyor.
The Times’ın askeri bir kaynağa dayandırdığı haberinde ise kelam konusu mayınların ‘uzun vadeli savaş’ için döşendiğini vurgusu yapılıyor.
Rus askerlerin bölgeye döşediği mayınlar
RUS İLERLEYİŞİ BÜYÜK ÖLÇÜDE DURDU
ABD’li üst seviye bir savunma yetkilisi ise Rusya’nın Ukrayna’yı işgalindeki ilerlemesinin büyük ölçüde durduğunu, Kiev’in kuzeyindeki birliklerin bir haftadır kente hakikat ilerleyemediğini söyledi.
Yetkili, bugüne kadar 1100’den fazla füze fırlatan Rusya’nın mühimmat düşüncesi yaşıyor olabileceğini, fırlatılan füzelerin bir kısmının ilerleyemeden düştüğünü, bir kısmının da amacına ulaştıktan sonra patlamadığını ekledi.
Rusya’nın hipersonik füze ile atak düzenlediğine dair açıklamasını şimdi doğrulatamadıklarını belirten yetkili, Rusya’nın elindeki seyir füzesi azaldığı için yahut bir bildiri göndermek için böylesi bir taarruz düzenlemiş olabileceğini söyledi.
Irpin’de yanan binaların uydu görüntüsü
RUS ORDUSU NEDEN BEKLEDİĞİ SÜRATTE İLERLEYEMİYOR?
Batılı birçok askeri uzman, Rusya’nın alandaki performansı karşısında yaşadığı şaşkınlığı gizlemiyor.
Sahadaki ilerleyişin yavaşlığı, kimi askeri uzmanların “Rusya kayıplarının üstesinden gelebilecek mi?” sorusunu sormasına yol açtı. Bu hafta BBC’ye konuşan üst seviye bir NATO askeri vazifelisi, “Rusya açıkçası gayelerine ulaşamadı, muhtemelen nihayetinde de ulaşamayacak.” dedi.
Peki yanlış giden neydi? Rusya’nın birinci kusuru Ukrayna’nın çok daha küçük olan ordusunun savunma kapasitesini hafife almak oldu. Rusya, yıllık savunma bütçesine 60 milyar dolar ayırırken Ukrayna 4 milyar dolar ayırıyor. Bu da Rusya’nın karşısındaki gücü hafife almasına yol açtı.
Rusya, tıpkı başka birçok güçlü orduya sahip ülke üzere, kendi askeri gücünü de gözünde fazla büyütmüş olabilir. Devlet Lideri Vladimir Putin uzunca bir müddettir Rusya ordusunun modernizasyon programı için hırsla çalışıyor ve bu çalışmaların karşılığında ordusunun gerçekte olduğundan çok daha fazla güçlendiğini düşünmüş olabilir.
İngiltere ordusundan üst seviye bir yetkilinin verdiği bilgiye nazaran Rusya’nın savunma yatırımlarının büyük bir kısmı nükleer kapasitesini geliştirmek ve bu hususta deneyler yapmak için kullanılıyor. Buna hipersonik füzeler üzere yeni silahlar üretmek de dahil.
Savaşta 6 generalini kaybeden Rus ordusunun toplam kaybının 7 bini geçtiği düşünülüyor. Pentagon varsayımlarına nazaran savaş boyunca 14 ila 21 bin ortası Rus askeri yaralandı.
Rusya’nın Kızıl Meydan’da düzenlenen Zafer Günü Geçit Törenleri’nde sergilenen ve dünyanın en gelişmiş tankı olarak tanıtılan T-14 Armata’yı da bu savaşta şimdi kullanılırken görmedik. Rusya’nın alana çıkardığı tankların birden fazla daha eski T-72 tankları, zırhlı işçi taşıyıcılar, top ve füze fırlatıcıları…
İşgalin başlangıcında Rusya’nın havada çok besbelli bir avantajı vardı, hududa gönderilen savaş uçaklarının sayısı Ukrayna’nın savaş uçaklarının üç katı kadardı. Bu sebeple birçok askeri uzman Rusya’nın havada süratli bir üstünlük kazanacağını düşünmüştü; lakin o denli olmadı. Ukrayna’nın savaş uçaklarına karşı yürüttüğü savunma, bugüne kadar Rusya’nın hareket alanını kısıtlamaya yetecek kadar tesirli olabildi.
Moskova, özel kuvvetlerinin çok süratli ve belirleyici bir rol oynayabileceğini de öngörmüş olabilir.
Üst seviye Batılı bir askeri yetkilinin BBC’ye verdiği bilgiye nazaran Rusya, Ukrayna’nın hava savunmasının ‘güçsüzlüğüne’ güvendiği için Spetsnatz ve VDV üzere paraşütçüler göndermenin kâfi olacağını ve bunun Ukrayna savunmasını saf dışı bırakacağını düşündü. Lakin birinci günlerde Kiev yakınlarındaki Hostomel Havalimanı’nda yapmayı planladıkları helikopterlerin yok edilmesi saldırısı geri tepti, Ukrayna savunması saldırıyı püskürttü. Bu da Rusya’nın asker, mühimmat ve takviye göndermek için kullanacağı bir havalimanını ele geçirmesini önlemiş oldu.
Hostomel Havalimanı saldırısı püskürtülünce Rusya, tüm dayanakları karayoluyla göndermeye başladı. Bu da muhakkak bir trafikte ilerleyen araçların ve konvoyların Ukrayna tarafından daha kolay formda maksat alınmasına yol açtı. Birtakım ağır silahlar bunun önüne geçmek için yoldan çıkınca çamura saplandı ve ilerleyemedi.
Bu sırada Rusya’nın kuzeyde uydular tarafından görüntülenen uzun zırhlı araç kuyruğu şimdi Kiev kuşatmasına katılmadı.
En kıymetli ilerlemeler güneyden geldi; burada hem mühimmat hem asker sevkiyatı için tren yolları kullanılıyor.
Tüm bu gelişmeler üzerine BBC’ye konuşan İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, “Putin’in güçlerinin momentumu kaybettiğini” söylüyor:
“Takılıp kaldılar ve yavaş da olsa çok değerli kayıplar veriyorlar.”
KAYIPLAR VE DÜŞÜK MORAL
Rusya, Ukrayna’nın işgali için sona 190 bin asker yığdı ve bunların kıymetli bir kısmı da çatışma çizgisine gitti, yani faal olarak savaşa katıldı. Lakin Batı’nın istihbaratına nazaran bu sayının yüzde 10’unu alanda kaybettiler. Rusya yahut Ukrayna’nın kayıpları için sağlam ve teyit edilmiş net bir bilgi yok lakin Ukrayna 14 bin Rus askerinin hayatını kaybettiğini argüman ediyor. ABD istihbaratı ise bu sayının yarısının gerçek olabileceğini düşünüyor.
Batılı yetkililer de Rusya ordusundaki askerlerin morallerinin “çok, çok düşük olduğuna dair” işaretler olduğunu savunuyor. Bir yetkili, haftalardır Belarus’ta bekleyen askerler için “Üşüyorlar, yorgunlar ve açlar” dedi.
Rusya, kayıplarını karşılayabilmek için şimdiden ülkenin doğusundan ve Ermenistan’dan Ukrayna hududuna yeni asker desteği yapmaya başladı bile.
Batılı yetkililer, Suriye’den de savaşçı taşındığı ve bunların da yakında savaşa katılacağı haberleri için “büyük olasılıkla doğru” sözlerini kullanıyor.
Başkent Kiev’deki hava hücumlarında alışveriş merkezi de vurulmuş, taarruzda en az 8 kişi hayatını kaybetmişti.
Başkent Kiev’deki hava hücumlarında alışveriş merkezi de vurulmuş, atakta en az 8 kişi hayatını kaybetmişti.
TEDARİK VE LOJİSTİK SIKINTISI
Rusya aslında çok temel alanlarda zorluklar yaşıyor. Eski bir askeri telaffuz vardır; “Amatörler taktik konuşurken profesyoneller lojistik çalışır.” Rusya’nın bu savaşta lojistik üzerine gereğince düşünmediğine dair deliller var. Zırhlı ve silahlı araç konvoyları akaryakıt, besin ve mühimmat eksiği yaşıyor. Bozulan araçlar terk ediliyor ve Ukrayna traktörleri tarafından çekiliyor.
Batılı yetkililer Rusya’nın birtakım mühimmat eksiklerinin de olabileceğini söylüyor. Şimdiye kadar uzun menzilde 850-900 amaca kilitli mühimmat, mesela güdümlü füzeler kullanıldı. Bunların yerini de yönlendirilmeyen silahlarla doldurmak mümkün değil.
ABD’li yetkililer, Rusya’nın bu husustaki eksiklerini gidermek için Çin’den yardım isteyebileceği ikazında bulunuyor.
Tüm bunlara rağmen Ukrayna’ya Batı ülkelerinden sistemli bir silah ve askeri mühimmat akışı var. Bu birebir vakitte morallerin de yükselmesine yol açıyor. ABD çok kısa bir müddet evvel 800 milyon dolarlık daha savunma dayanağı vereceğini açıkladı.
Daha fazla tanksavar ve uçaksavar füzesinin yanı sıra ABD’nin Switchblade isimli insansız hava aracı da vereceği biliniyor. Bu insansız hava aracına patlayıcı yüklenebiliyor ve maksada ulaştığı noktada patlatılabiliyor.
Batılı yetkililer hâlâ Putin’in Ukrayna kentlerini uzunca bir mühlet daha bombalamaya yetecek askeri gücü olduğu konusunda da ihtarda bulunuyor.
Bir istihbarat yetkilisi de, bugüne kadarki kısmî hayal kırıklığına karşın Putin’in vazgeçmeyeceğini ve büyük olasılıkla hücumlarını artıracağını söylüyor. “Putin Rusya’nın askeri manada Ukrayna’yı yenebileceğine hâlâ inanıyor.” diyor.
Ukrayna ordusu bugüne kadar tesirli bir savunma göstermiş olsa da, çok önemli manada bir takviye ve tedarik gelmediği sürece ellerindeki materyalin süratle bitebileceği konusunda da ikazda bulunuyor Batılı uzmanlar. Zira savaşın başındaki kadar olmasa da üstünlük hâlâ Rusya ordusunda.
BU GÖRÜNTÜ İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
