Dünya günlerdir tabir yerindeyse her an Rusya ve Ukrayna ortasında yaşanabilecek sıcak bir çatışmanın nefesini ensesinde hissediyor. Tarafların karşılıklı açıklamaları ve dünya önderlerinin hiç bitmeyen diplomasi trafiği tansiyonu düşürecekmiş üzere görünse de Rusya tarafından atılan son adımlar ve ABD’den gelen ‘savaş her an başlayabilir’ argümanı gözlerin bir kere daha dünyanın hali hazırdaki en gergin noktasına çevrilmesine neden oldu.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile ABD Lideri Joe Biden dün gece telefonda görüşerek mümkün savaş durumunda temas halinde kalmaya karar verirken ve diplomasi gayretlerinin desteklenmesi konusunda anlaştılar. Lakin İngiliz medyasına nazaran Rusya, dün yapılan tüm açıklamalara karşın Ukrayna hudutlarındaki askeri birliklerini artırmaya devam ediyor.
Bölgeden gelen son haberlere nazaran Rusya ordusunun kara gücünün tamı tamına yüzde %60’ı Ukrayna hududuna konuşlandırılmış durumda. Rus ordusunun büyüklüğü ve silah gücü düşünüldüğünde bu oranın büyüklüğü daha da çarpıcı hale geliyor.
Rusya’nın sona bin birlik daha gönderdiği savı da krizi yumuşatmaya çalışma uğraşlarına gölge düşürdü.
İngiliz yetkililere nazaran Rusya’dan 14 tabur daha Ukrayna’ya gerçek yola çıktı. Bu taburların her birinde ise 800 birlik olduğu düşünülüyor. Daha öncesinde sona dizilen 100 taburla birlikte bu sayılar Rusya’nın Ukrayna’yı işgal edebilmesi için ziyadesiyle kâfi olarak bedellendiriliyor.
Uzmanlar ise bu atağın dün Lavrov’un yaptığı açıklamalara karşın Putin’in krizi haftalarca uzatabileceği mümkünlüğünü dillendiriyor.
ABD’DEN UKRAYNA’YA 1 MİLYAR DOLAR!
Beyaz Saray dün gece bir kere daha Rus işgalinin her an başlayabileceği konusunda açıklama yaparken ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, ülkesinin Ukrayna’ya 1 milyar dolara kadar devlet borcu garantisi teklif ettiğini açıkladı.
Blinken, Rusya’nın askeri hareketliliğinin yarattığı baskı karşısında Ukrayna iktisadına takviye olmak için bu kararın alındığını açıkladı:
“Bu teklif, halkı Rusya’nın istikrarsızlaştırıcı siyasetiyle karşı karşıya olan Ukrayna’nın ekonomik istikrar, büyüme ve refahını artıracak. IMF, G7 ve başka milletlerarası mali yapılanmalar ve öteki varlıklı bağışçılar da bu efora dayanak verebilir.”
ABD Dışişleri Antony Blinken yaptığı yazılı açıklamada ABD’nin Ukrayna’nın başşehri Kiev’deki büyükelçiliğinin bölgede artan güvenlik tasaları nedeniyle Lviv’e süreksiz olarak taşınması sürecinde olduklarını aktardı. Dünyanın her yerindeki ABD’lilerin emniyet ve güvenliğinden daha yüksek önceliği olmadığını tabir eden Blinken, “Rus kuvvetlerinin birikmesindeki dramatik hızlanma nedeniyle Kiev’deki büyükelçiliğimizi Lviv’e süreksiz olarak taşıma sürecindeyiz. Büyükelçilik, Ukrayna’daki diplomatik angajmanı koordine ederek Ukrayna hükümetiyle bağlantı içinde olmaya devam edecek. Ayrıyeten krizi azaltmak için ağır diplomatik gayretlerimizi sürdürüyoruz” dedi.
Blinken ABD vatandaşlarına Ukrayna’yı terk edin daveti yaparken birebir saatlerde Beyaz Saray da Belarus’taki ABD vatandaşlarını bu ülkeyi terk etmek konusunda uyardı. Belarus krizde Rusya’nın yanında yer alırken tıpkı vakitte iki ülke birlikte askeri tatbikat düzenlemeye devam ediyor.
UKRAYNA’DA 16 ŞUBAT “BİRLİK GÜNÜ” İSMİYLE RESMİ TATİL İLAN EDİLDİ
Zelenskiy, ABD’den Rusya’nın Çarşamba günü işgal edebileceği tarafındaki haberleri duyduğunu, fakat 16 Şubat’ı “birlik günü” haline getireceklerini söyledi. Zelenskiy yaptığı açıklamada, “Bizi tekrar büyük bir savaşla korkutuyor, askeri işgalin tarihini veriyorlar. Bu birinci değil. Ancak devletimiz bugün her zamankinden daha güçlü” dedi.
Zelenskiy , “Barış istiyoruz ve tüm problemleri müzakereler yoluyla çözmek istiyoruz” tabirini kullandı. Zelenskiy, Donbas ve Kırım’ın diplomatik yollarla yine Ukrayna denetimine geri döneceği öngörüsünde bulundu. Ukrayna ordusunu öven Zelenskiy, “Sekiz yıl öncesine nazaran çok daha güçlü” dedi.
ÖZEL TAKTİK GRUBU TOPLADILAR
ABD’nin de Rus işgaline hazırlık için Beyaz Saray’da özel bir taktik grubu oluşturduğu açıklandı. Beyaz Saray mümkün bir atak durumunda Ukrayna’da atılacak adımları evvelden belirlemek üzere siyasilerden ve askerlerden oluşan bir takımla birlikte hazırlık yapıyor.
Güvenlik telaşları nedeniyle Dünya Bankası ve IMF’ni de Ukrayna’daki işçisini öteki bir yere taşıdığı açıklandı.
Ukrayna’yı işgal etmesi durumunda Rusya’ya yaptırım uygulayacağını açıklayan ülkelerin ortasına Japonya da katılırken Brezilya Devlet Lideri Bolsonaro’nun Moskova’ya gideceğini açıklaması da soru işaretleri yarattı. Krizde her vakit barışçıl tahlilden yana olduğunu söyleyen ve ABD ile yakın bağlantıları olan Brezilya’nın Moskova ziyareti ülkenin Rusya ile olan ekonomik ilgileri nedeniyle Putin’e takviye verebileceği ihtimali olduğu söyleniyor.
Dün Ukrayna’ya giderek Zelenskiy ile görüşen Almanya Başbakanı Olaf Scholz, bugün de Rusya’ya giderek Putin ile görüşecek ve savaş ihtimalinin ortadan kaldırılması için diplomatik temaslar yapmaya devam edecek.
KİEVLİLER SİLAH DEPOLUYOR
Tüm bu gelişmelere rağmen Kiev sokaklarında hayat olağan. Hürriyet’in telefonda görüştüğü Kiev sakinleri, “Bugün (dün) hava güneşli ve açık. Restoranlar kalabalık, bir telaş havası yok” diyor. Lakin sıfır noktasına 700 km uzaklıktaki başkentte bile halk silah edinmeye başlamış. Yivsiz pompalı tüfekler tanınan, fakat bunların birden fazla yasa dışı olarak satın alınıyor. Mevzuya yakın bir kaynak, “Kiev’in amaç alınabileceğine dair argümanlar gündeme gelince silah ve mermi satışları patladı. Beşerler ‘ne olur ne olmaz’ diye silah satın alıyor” dedi.
UKRAYNA KAPANIYOR, OLİGARKLAR KAÇIYOR
Başkent Kiev’de hayat olağan seyrinde devam etmesine, restoranların dolu, trafiğin ağır olmasına karşın hava ulaşımının durabileceği beklentisi endişe yaratıyor. Ukraynalı zenginlerin ülkeden kaçmaya başladığı sav edildi. Rus basınına nazaran, yalnızca bir günde Kiev havalimanlarından kalkan 20 adet özel uçak, Avrupa kentlerine indi. Ukrayna hükümeti, parlamentonun varlıklı üyelerinin kaçmasını engellemek için milletvekillerinin ülke dışına çıkmasını yasaklamıştı.
UÇUŞ İPTALLERİ BAŞLADI
2014 yılında Rusya yanlısı ayrılıkçılar, Kuala Lumpur-Amsterdam seferini yapan yolcu uçağını Ukrayna üzerinde düşürmüş, 198’i Hollanda vatandaşı 298 kişi hayatını kaybetmişti. Hollandalı havayolu şirketi ‘KLM’, Ukrayna uçuşlarını süresiz durdurdu. Ukraynalı ‘SkyUp’, Portekiz kalkışlı Kiev seferini, uçağın İrlandalı sahibi müsaade vermediği için tamamlayamadı ve üçüncü bir ülkeye inmek zorunda kaldı. Alman Lufthansa, uçuşları askıya almayı değerlendirdiklerini söyledi. Şimdi operasyonlarını olağan formda sürdüren Türk Hava Yolları ise Ukrayna yolcularına bilet iptal ve değişim hakkı tanıdı.
TÜRK DIŞİŞLERİ DE UYARDI
Aralarında ABD, Almanya, İngiltere, Norveç, Hollanda, Güney Kore, Japonya’nın da olduğu yaklaşık 40 ülke vatandaşlarını Ukrayna’dan ayrılmaları tarafında uyardı. Hürriyet’e konuşan Türk-Ukrayna İşadamları Derneği (TUİD) Genel Koordinatörü Alaaddin İnanç Memiş, Türk Dışişleri Bakanlığı’nın da emsal bir davette bulunduğunu söyledi. Memiş, “Dışişleri ülkedeki Türk vatandaşlarına telefonla ulaştı ve dönmemizi tavsiye etti. Türk Büyükelçiliği de benzeri uyarıyı yaptı. Ukrayna’daki Türk iş insanları olarak hafta içinde toplanarak gelişmeleri değerlendireceğiz. Şu an Kiev kalkışlı Türkiye uçaklarında yer bulmak imkânsız fakat ben buradayım. Kalmayı seçen çok kişi var” dedi. Dışişleri Bakanlığı, geçen hafta sonu yaptığı açıklamada Türk vatandaşlarını Ukrayna’nın doğu bölgelerine seyahat etmekten kaçınmaya çağırmıştı. (Muhammed Kafadar-Hürriyet)
