Yükselen fiyatlar, Covid-19 nedeniyle yaşanan belirsizlikler ve etraf hassaslığı tüm dünyada tüketicilerin lüks markalara algısını her geçen gün değiştiriyor. Lüks tüketim kelam konusu olduğunda en büyük pazarlardan biri olan Çin’de bilhassa son devirde, ikinci el lüks satışları süratle yayılıyor. Türkiye’de ikinci el lüks eserlere olan talep de son yıllarda süratle artarken; bu artışın her geçen yıl devam etmesi bekleniyor. İkinci el eserler çok uzun yıllardır hayatımızda olsa da mevzu lüks eserlere geldiğinde tüketici tercihlerinin son devirde değiştiğini görüyoruz. Yalnızca ekonomik münasebetlerle değil; etraf hassaslığı ve şuurlu tüketim üzere nedenlerle bilhassa Z jenerasyonu, lüks eserlere bakışı hayli değiştirdi.
Z JENERASYONU ETKİSİ
İkinci el lüks moda platformu Original Seconds’ın Kurucusu Sinem Gürkaynak’a nazaran, ikinci el eser almak artık çok daha ‘havalı’ görülüyor. “18 yıldır bu işi yapıyoruz, son 3 yıldır Z jenerasyonunun harcama alışkanlıklarıyla birlikte ikinci el farklı bir hale geldi” diyen Gürkaynak, “İnsanlar evvelden ikinci el eser aldığını söylemiyordu. Artık ikinci el lüks eserlere aralı yaklaşan ayıplanıyor” yorumunu yaptı. Artan taleple ciroda yüzde 350 artış yakaladıklarını belirten Gürkaynak, yıl sonunda da iki katı büyüme beklediklerini söyledi. Gürkaynak’a nazaran dünyada ikinci el lüks eser satan internet sitelerine yatırımlar da yükselişe geçti ve beş yıl evvel kimsenin yatırım yapmak için yaklaşmadığı siteler artık milyonlarca yatırım almaya başladı.
TALEP DEVAM EDECEK
Tescilli Markalar Derneği (TMD) İdare Şurası Lideri İzze Stamati de ikinci el satışların yükseleceğine inandığını söyledi. Lüks markalara sahip olan tüketicilerin yeni bir eser almadan mevcut eseri satmaya sıcak bakmayabileceğini de ekleyen Stamati kelamlarını şöyle sürdürdü: “Lüks eserlere olan talebin önümüzdeki periyotta düşeceğini sanmıyorum. Rus pazarında savaş nedeniyle meşakkat olsa da Avrupa’da talepte bir azalma yok. Pandemiden sonra kaybedilen pazarlar da toplanacaktır. İkinci el her vakit gündemdeydi. E-ticaretle birlikte tekrar ivme kazandı.”
ÇİN’DE YENİ AKIM
BAIN&CO tarafından hazırlanan bir rapora nazaran, 2021’de Çin’de lüks eser satışları yüzde 36 artışla 471 milyar yuan’a (74 milyar dolar) ulaştı. Fakat Çin’deki genç tüketiciler, kullanılmış lüks eserleri satın alma fikrine karşı daha az direnç göstererek, değişimi hızlandırıyor. Lüks tüketimi adeta takıntı haline getiren Çin’de, son karantinayla birlikte epeyce enteresan bir metot de gelişti. Şangay’da karantinada kalanlar, sıhhat çalışanlarının test kitlerini alması için kapıya geldiklerinde onları, kapılarına asılı Prada, Louis Vuitton, ve Hermes üzere lüks markaların kağıt çantalarıyla karşılıyor. Sıhhat çalışanları da bu torbaların içinden test kitlerini topluyor.
MARKALARIN BEDELİ GERİLEDİ
Dünyanın en bedelli 50 lüks ve premium markasının toplam kıymeti 2020’de 227,1 milyar dolarken; 2021’de 219,5 milyar dolara geriledi. 30 markayla toplam marka bedelinin yüzde 62’sini oluşturan giysi bölümü ise pandemi nedeniyle en çok ziyan gören dallardan biri oldu.
