Elektrikte uygulanan yeni tarifenin akabinde restoranların elektrik faturalarının yüzde 100 ila 120 ortasında arttığını belirten bölüm temsilcileri, işletme masrafları içerisinde artan güç hissesinin mönülere yansıtılmaya başlandığını söyledi. Toplumsal medyada paylaşılan ve tüketicilerden talep edilen “ısınma ücreti” bedelinin çok küçük 1-2 işletmede uygulandığını belirten Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Lideri Ramazan Bingöl, “Isıtıcılardan fiyat talep eden işletmelerin çok fazla olmadığını düşünüyorum. Bunu gösterin derseniz ben gösteremem. Bunlar çok spesifik örneklerdir.
Yine birebir halde birtakım restoranların 10 ila 70 TL ortasında açılış fiyatı alıyor alabilir fakat bunu bölümün geneline yaymamak gerekir. Dalın genel eğilimi her vakit gelen ek maliyetleri mümkün olduğu ölçüde mönülere yansıtmak olmuştur. Yani genel eğilim kesinlike açılış fiyatı ve ısıtıcı fiyatı olmayacak, mönülere yansıtmak halinde olacaktır. Artan güç bedelleri de tıpkı biçimde restoranlar tarafından mönülere yansıtılmaya başlandı. Şu anda yüzde 10 ila 40 ortasında mönülerdeki fiyatlarda artış var. Önümüzdeki devirde artan elektrik bedellerine nazaran bu oran daha da artabilir” dedi.
MÖNÜYE YANSIR
Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği (TURYİD) Lideri Kaya Demirer de, bölümün güç bedellerinin bir anda iki katına çıktığını tabir ederken, restoranların “açılış bedeli”, “ısıtıcı bedeli” üzere politakalar izlemeyeceğini ve bu maliyetleri mönülere yansıtacağını belirtti. Demirer şöyle konuştu: “İşletmelerin çok yüksek elektrik faturalarıyla karşı karşıya kaldığı hakikat. Aralık-ocak periyodunda işletmelere, ekim-kasım devrine nazaran yüzde 120 daha fazla elektrik faturası geldi. Fakat, dönüp de işletmelerin açılış fiyatı, asgarî oturması mühleti, elektrik bedeli vb. bu türlü şeyler kelam konusu değil. Bunu yapmaya çalışan 3-5 işletme olsa da bölümün genelinde bu türlü bir eğilim kelam konusu olmaz. Rastgele bir maliyet kalemini mönüdeki fiyatlara yansıtmanın dışında bir uygulama bugüne kadar olmamıştır. ‘Açılış ücreti’ tahminen 1-2 kimi işletmelerin yaptığı bir şeydir. Bölümün genelinde bu türlü bir durum olmaz ve bunu çok yanlış buluyorum.”
‘DESTEK GELMEZSE YÜZDE 20 ARTAR’
TURYİD Lideri Kaya Demirer’e nazaran ise restoranlar bir iki ay daha artırımlı elektrik faturalarını yönetim edebilir. Lakin, önümüzdeki periyotta mönüye elektrik masraflarını yansıtmak kaçınılmaz olabilir. Mevzuyla ilgili, “10 bin lira aylık elektrik faturası ödeyen bir işletmeci bir anda 20-25 bin liraları görmeye başladı” örneğini veren Demirer, “Peki işletmeler ne yapacak? Restoranlar öncelikle 1-2 ay bekleyecek. ‘Devletten bir adım yahut takviye gelecek mi?’ diye gözleyecektir. İşletmeler genel olarak nisan ayına kadar faturalara dayanır. Bir geri çekme, dayanak olmaz ise fiyatlara 1-2 ay içerisinde yansır. Genel masrafların içerisindeki elektrik hissesi arttıkça bu oranda mönülere artış yapılacaktır. Her işletme kendi hesabını yapacaktır. İşletmeler güç hissesi arttığı için önümüzdeki süreçte mönülere yüzde 20 artırım yapılabilir” diye konuştu.
